Lenfoma, lenf sisteminden veya vücudu dış etkenlerden ve hastalıklardan korumak ve vücuttaki sıvıların düzgün dolaşımını sağlamakla görevli hücre ve dokulardan kaynaklanan bir tümördür.
Lenfatik sistem, kan damarlarına benzer şekilde çeşitli dokulardan atık madde ve fazla sıvı içeren ve lenfositleri ve bağışıklık sisteminin diğer hücrelerini taşıyan damarlardan oluşur.
Lenf düğümleri lenfosit kümeleridir. Lenfositler bir tür beyaz kan hücresidir ve enfeksiyon varlığında savaşan bağışıklık hücreleridir. Lenfoma, B lenfositler ve T lenfositlerden başlayarak lenf düğümleri, ayrıca mide, bağırsaklar, cilt ve merkezi sinir sistemi organları gibi farklı organlarda gelişebilir.
Lenfoma türleri
Lenfoma terimi, lenfatik sistemi ve daha doğrusu enfeksiyonlara karşı savunmadan sorumlu hücreler olan lenfositleri etkileyen bir tümörü belirtir. Lenfositler, lenf düğümlerinde, dalakta, timusta ve kemik iliğinde bulunur. Lenfoma bu nedenle bu bölgeleri etkileyebilir, aynı zamanda diğer organları da etkileyebilir.
Lenfomalar, Hodgkin lenfoma ve Hodgkin olmayan lenfoma olmak üzere iki türe ayrılır.
Hodgkin dışı lenfoma, Hodgkin lenfomadan 5 kat daha yüksek bir görülme oranına sahiptir ve bu hastalığa sahip hastaların yüzde 95’i yetişkinlerdir. Hodgkin dışı lenfomanın çok sayıda alt tipi vardır, ancak en yaygını büyük B hücreli lenfomadır.
Lenfomalar tüm lenfosit tiplerinden (B, T ve NK) ortaya çıkabilir, en sık görüleni B lenfositlerden ortaya çıkan lenfomalardır.
Lenfomanın nedenleri nedir?
Bu kanser türünün nedenleri henüz tam olarak anlaşılamamıştır. Hodgkin dışı lenfoma, vücut bir dizi genetik mutasyondan sonra aşırı miktarda anormal lenfosit ürettiğinde gelişir.
Normalde lenfositlerin, daha yaşlı hücrelerin ölmesi ve daha genç hücrelerin yerini alması gibi bir yaşam döngüsü vardır. Hastalıklı lenfositler ölmezler ve lenfatik sistemin organlarında birikerek büyümeye ve çoğalmaya devam ederler.
Lenfomayı gösteren 10 belirti
Lenfoma belirtileri kişiden kişiye değişebilir, dolayısıyla herkeste aynı sorunlar görülmez. Ancak hastalıkla ilişkili birçok belirti tanımlanmıştır.
İşte lenfomayı gösterebilen 10 yaygın belirti.
1. Büyümüş lenf düğümleri
Lenfoma öncelikle lenfositleri etkiler. Lenfositler kemik iliği ve lenf düğümlerinde üretilen özel bir beyaz kan hücresi türüdür. Lenfositler, boyun, kasık ve koltuk altında bulunanlar da dahil olmak üzere öncelikle lenf düğümlerinde bulunur.
Sağlıklı insanlar bir enfeksiyon kaptığında, lenf bezleri mikroplarla savaşmaya yardımcı olmak için daha fazla bağışıklık hücresi toplar, bu yüzden şişebilirler. Ancak lenfomalı kişilerde lenf düğümleri kanserli hücrelerle dolduğu için büyüyebilir. Lenfomadan şişen lenf düğümleri genellikle enfeksiyon kaptığınız zamanki kadar ağrılı değildir, bu nedenle genellikle hastalığınız olduğunu fark etmezsiniz.
2. Yüksek ateş ve titreme
Yüksek ateş, bağışıklık sisteminin harekete geçtiğinin bir başka işaretidir. Bu mekanizma, vücudun savaşması gereken bir enfeksiyona yakalanmanız nedeniyle başlayabilir veya lenfoma gibi bir kanser tarafından tetiklenebilir. Belirgin bir neden olmadan ateşiniz varsa, arkasındaki nedeni araştırıp belirleyebilmesi için mutlaka bir uzmana başvurun.
3. Gece terlemeleri
Menopoza bağlı hormonal değişiklikler veya bir otoimmün hastalık gibi çeşitli nedenlerle gece terlemeleri yaşayabilirsiniz. Ancak bazı lenfoma hastaları, uyku sırasındaki ateş veya vücut ısısını düzenleyen problemlerden kaynaklanan gece terlemeleri yaşadıklarını bildirmiştir.
4. İştah kaybı
İştahınızı kaybetmek veya çok çabuk doymak, başka bir olası lenfoma belirtisidir. Bazı hastalarda ayrıca mide bulantısı, kusma veya karın ağrısı da gelişir. Bunun nedeni nedeni dalakla ilgilidir, kanserli lenfositlerle genişlerse mideye baskı yapabilir ve rahatsızlık yaratabilir.
5. Kalıcı yorgunluk
Her zaman çok yorgun hissetmek de lenfomanın bir başka olası belirtisidir. Lenfoma hastaları için geçmeyen yorgunluk genellikle anemiden, yani vücutta oksijen taşıyan kırmızı kan hücrelerinin eksikliğinden kaynaklanır. Lenfoma hastaları aşırı kanserli lenfositler ürettiğinden, kemik iliğinde kırmızı kan hücreleri de dahil olmak üzere diğer sağlıklı hücreleri yapmak için daha az yer bulunur.
6. Morarma veya kanama
Morarma veya kanama da sağlıklı hücre üretiminin olmamasıyla ilgili başka bir sorundur. Bu belirti, lenfomalı kişiler kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan yeterli trombosit üretemeyebileceğinden ortaya çıkar.
7. Öksürük, göğüste basınç veya nefes darlığı
Lenfomalar, göğüste bulunan bağışıklık sisteminin başka bir parçası olan timus bezinde başlayabilir. Bu bez veya göğüsteki diğer lenf düğümleri şişerse nefes borusuna baskı yapabilir ve öksürüğe, göğüs ağrısına veya göğüste baskıya neden olabilir.
8. Açıklanamayan kilo kaybı
Belirgin bir neden olmadan ve hepsinden önemlisi diyette herhangi bir değişiklik yapmadan kilo verdiğinizi fark ederseniz, bir şeyler yanlış gidiyor demektir. Bu durum normal hücrelerden çok daha hızlı büyüyen kanser hücrelerinin sağlıklı hücrelerden daha fazla enerji tüketmesinden kaynaklanır.
9. Kaşınan cilt
Kuru cilt ve alerjiler genellikle kaşıntıya neden olur, bu nedenle kaşınmada genellikle endişelenecek bir şey yoktur. Ancak özellikle ellerde, bacaklarda veya ayaklarda olağandışı kaşıntı varsa bu durum lenfoma ile ilgili olabilir. Lenfomalı bazı kişilerde gözle görülür bir kızarıklık da gelişebilir.
Uzmanlar, geçmeyen kaşıntının bağışıklık sistemi tarafından cildin sinir uçlarını tahriş edebilecek kimyasallar olan sitokinlerin salınmasından kaynaklandığını düşünüyor.
10. Sarılık
Sarılık, cilt ve göz beyazları gibi vücut bölümlerini etkileyen ve sarımsı bir renk almasına neden olan bir durumdur. Yenidoğanlarda ortaya çıkabilir, ancak daha sonra hızla geçer ve endişelenecek bir şey yoktur. Lenfoma hastalarında ise aşırı bilirubin üretimi veya karaciğer aktivitesindeki bir bozukluk nedeniyle ortaya çıkabilir.